Toen Steve Jobs eind 2011 overleed, was hij geen CEO meer van Apple. Maar veel scheelde het niet. Het was dat zijn ziekte hem weerhield van het leiding geven aan zijn geesteskind, anders was hij in het harnas gestorven. Met pensioen gaan is de normaalste zaak van de wereld in de meeste beroepen, maar voor technologische creatievelingen gelden andere wetten.
Jobs was net wat excentrieker maar hij is te vergelijken met collegamiljardairs als Larry Ellison, Jeff Bezos, Mark Zuckerberg, Larry Page, Sergey Brin en Jack Ma. Ellison trad vorig jaar officieel terug als grote baas van Oracle, maar hij trekt nog steeds aan de touwtjes. De anderen zijn nog te jong, maar je kunt je voorstellen dat ze tot in lengte van dagen op de directeursstoel van hun eigen creatie blijven zitten. Van een koninkrijk dat je zelf hebt gebouwd, doe je nu eenmaal niet graag afstand.
Ze lijken wat dat betreft wel op filmregisseurs. Met elke film die ze maken bouwen ze verder aan hun koninkrijk, een oeuvre dat de tand des tijds moet zien te weerstaan. Ook regisseurs bouwen maar door, liefst net zo lang als hun lichaam en geest dat toestaan. Sidney Lumet brak in 1957 door met 12 Angry Men, beleefde een hoogtepunt met twee opeenvolgende meesterwerken: Dog Day Afternoon (1975) en Network (1976), en hij was 81 toen hij zijn laatste afleverde: Before the Devil Knows You’re Dead. Oude mannen als Martin Scorsese (73), David Cronenberg (72) en zelfs Roman Polanski (82) zijn nog volop actief. En Clint Eastwood komt dit jaar, op zijn 85-ste, nog gewoon met een nieuwe film: Sully.
The Knick
Afgelopen januari ging The Hateful Eight in première, de achtste film van Quentin Tarantino. Negen en tien zullen volgen maar daar blijft het bij, beweert hij. Zijn koninkrijk is dan af. Volgens de succesvolle querulant is regisseren een spel voor jonge mannen. In 2009 kondigde collega Steven Soderberg al aan te stoppen met regisseren. Hij leek zelf van die mededeling te schrikken want hij maakte hij tussen 2011 en 2013 vijf films: Contagion, Haywire, Magic Mike, Side Effects en Behind the Candelabra. Alsof de duivel van Sidney Lumet hem op de hielen zat. Soderbergh kwam overigens met een andere motivatie. Volgens hem behandelt Hollywood regisseurs als stront. Zolang dat niet verandert zien ze hem niet meer terug. Er is een wereld die wel goed is voor zijn beroepsgroep, zegt Soderbergh: TV. Prompt regisseerde hij het eerste seizoen van de historische ziekenhuisserie The Knick.
Soderbergh heeft een legendarische voorganger: Alfred Hitchcock. De Britse regisseur maakte tussen 1925 en 1976 ruim vijftig (!) lange speelfilms. Vier jaar na de première van Family Plot overleed hij, een koninkrijk achterlatend dat staat als een huis. Ook Hitchcock was actief als TV-regisseur. Tussen 1955 en 1962 was hij de host van Alfred Hitchcock Presents, een serie korte suspensefilms waarvan hij er zelf ook een aantal regisseerde. De sardonische grijns waarmee hij elke aflevering aankondigde gaf al aan hoeveel hij ervan genoot. Toch keerde Hitchcock terug naar de cinema en hij was ook niet van plan met regisseren te stoppen. Het bleek te verslavend, ook voor een oude man als Alfred. Zal de master of suspense een voorbeeld zijn? Ofwel, kiest Quentin Tarantino (tijdelijk) voor het kleine scherm en keert Steven Soderbergh terug naar het grote?
Dit stuk verscheen eerder in MacFan 123 (maart/april 2016)