4/5
Peter Jackson heeft geluisterd naar mijn klachten over deel 1 en deel 2. Daar had ik echt het gevoel dat het niet opschoot en kon ik die dwergen en Bilbo wel een schop onder hun kont geven terwijl ik ze toe riep: ‘Ga die berg bezetten, versla die draak en reclaim je kingdom. En vlug een beetje!’ Echt vlug gaat het nog steeds niet, maar er is in elk geval genoeg te beleven totdat het zover is.Tijdens het kijken was ik wel hardop aan het nadenken: 5 legers? Maar welke zijn dat dan? Jackson tovert gewoon een paar extra legers orcs uit zijn hoge hoed, alsof het allemaal niet zoveel uitmaakt. Gevochten zal er worden, en flink ook. Zodra die orcs in beeld zijn of Smaug veer ik op. De bad guys zijn zoals zo vaak het leukst. Smaug wordt helaas al snel aan zijn eind geholpen dus ik moet het doen met Azog en Bolg. Deze twee gigantische orcs zijn verreweg de leukste personages in de hele saga. In tegenstelling tot het naamloze leger dat ze aanvoeren krijgen deze twee wel de profilering die nodig is. Meer nog dan de LOTR trilogie, al was die ook erg veilig, is The Hobbit een familiefilm. Azog en Bolg mogen dan best afschrikwekkend zijn, uiteindelijk gaan ze er wel gewoon aan. Ze roepen wel om bloed (‘Slay them all!‘) maar de gevechten met de dwergen, elven en ander Middle Earth gespuis leveren vooral talloze anonieme doden op. Als een hoofd van een orc wordt afgehakt gaat dit zo terloops dat menig jeugdige kijker er niets van mee zal krijgen. Als de dwerg Fili (of Kili, ik zou het niet meer weten) in close-up vastgehouden wordt door de grote hand van Bolg, vlak voordat die doorboord wordt, levert dat direct een indrukwekkend moment op. Een dood in detail is nou eenmaal aangrijpender dan duizenden doden van afstand.
Zowel de LOTR als deze Hobbit films vallen onder de noemer ‘fantasy’, net als bijvoorbeeld een serie als Game of Thrones. Maar de verschillen zijn minstens zo groot. De politieke intriges, het verraad, de vele seksueel getinte scenes en de wederzijds uitgeoefende wreedheden in GoT staan in schril contrast met de epische gezelligheid bij de Middle Earth trilogieën. In die films is weliswaar constant dreiging en wacht er altijd een ‘kwaad’ dat steeds sterker wordt, maar nooit ga je als kijker twijfelen of het allemaal wel goed afloopt. Dat zit uiteraard ook in Tolkiens boeken, maar Jackson doet geen pogingen dat scherper aan te zetten. Althans, hij laat dat kwaad wel zien (op vaak indrukwekkende wijze) maar het is net zo snel weer verdwenen. Ook de legers van de orcs, die vlak daarvoor nog zo onverslaanbaar leken.
De vraag is of dat erg is. LOTR en de Hobbit zijn verhalen over een mythische wereld die verteld worden bij een kampvuur aan een aan de lippen gekluisterde groep toehoorders. Met daarin ouden van dagen maar ook kinderen. Die steken er allemaal wat van op (vriendschap is belangrijker dan bezittingen, en zo) en gaan na afloop vredig slapen. Voor een wat cynischer kijker als ik is dat hoge sacharinegehalte af en toe wat veel, maar ik zet me er dapper overheen.
Het grootste euvel van The Hobbit is dat een boek dat nog geen kwart van de LOTR trilogie omvat, is uitgesmeerd over 3 net zo lange films. Ofwel. Er zit een hoop filler in. Nu weet Peter Jackson wel raad met het opvullen van leegtes. Door de voortschrijdende CGI techniek kan hij nog meer uitpakken met wijdse landschappen, vreemde wezens en epische gevechten. Maar al die techniek lost het centrale probleem niet op. The Hobbit ziet er fantastisch uit en staat garant voor een ‘wow’ gevoel in de bios, maar de films missen de alomvattende spanningsboog die de LOTR films hun kracht gaf.
Nu lijkt het of ik vooral mopper op de films en Jackson maar ik heb er wel van genoten. Er is niets mis met visual eye candy op zijn tijd. En dat leveren de films ‘in spades‘.