3.5/5
Alejandro Amenábar weet goed te laveren tussen de geneugten van Hollywood en artistieke geloofwaardigheid. Na twee sterke eerste films in Spanje, Tesis en Abre los ojos, maakte hij The Others, waarin hij samenwerkte met het productiebedrijf van Tom Cruise en Paula Wagner en met Dimension Films, dat weer van de Weinsteins is en vooral bekend staat om z’n genrewerk. Hoewel The Others een succes was bezweek hij toch niet voor het grote geld en maakte in eigen land het ijzersterke Mar adentro. Ook zijn laatste film is een Spaanse productie, maar wel een grote.In Agora is Rachel Weisz Hypatia, een vrijgevochten wetenschapper met een eigen school en een sterke positie in Alexandria, de legendarische stadstaat in Noord-Egypte. Het jaar is 391 en zoals zo vaak in de geschiedenis van de Middellandse Zee lopen spanningen tussen bevolkingsgroepen op. Ditmaal zijn die van religieuze aard en Hypatia probeert haar onafhankelijke positie in dat slagveld te bewaren. Haar vader Theon bestiert de indrukwekkende bibliotheek waarin kennis van over de wereld bewaard werd. De bibliotheek kan als symbool voor de wetenschap gezien worden, maar ook voor de plaatselijke godsdienst die de heersers van de stad eeuwenlang aanhingen. Door de sterke opkomst van het Joden- en Christendom staan de (heidense) godsdienst en de bibliotheek onder zware druk, wat ook leidt tot de bestorming en vernietiging ervan.
Agora lijkt op het eerste gezicht over die godsdiensttwisten te gaan maar blijkt toch vooral geïnteresseerd in hoe de mens vrij kan denken. Aan de enorme druk waaronder aanhangers van alle geloven elkaar zetten is het moeilijk ontsnappen. Volgens Hypatia is het de eigen geest die de mens definieert, maar dat dat standpunt wordt haar fataal. Amenabar maakt haar tot een symbool voor het ondergaande licht van de wetenschap en het vrije denken, en haar dood markeert de overgang naar de 1000 jaar durende Dark Ages.
Agora is een prikkelende film waarin godsdienstfanaten allemaal even vreselijk en mindless zijn, iets dat zeker bij Christenen uit die tijd niet vaak duidelijk wordt gemaakt. De film ziet er ook prachtig uit en de inzoomende shots vanuit de ruimte zijn erg mooi. Het is alleen jammer dat Hypatia’s leerlingen die uiteindelijk uitgroeien tot leiders van de drie godsdiensten ook door haar persoon geobsedeerd zijn. De verliefde blikken leiden af van de hoofdlijn en vertragen onnodig.