Platenzaken hebben het zwaar. Al jaren. De verkoopcijfers van cd’s blijven maar dalen en muziek wordt tegenwoordig vooral gedownload of gestreamd met programma’s als Spotify en Tidal. Als mensen eens een cd kopen, laten ze die bezorgen door Bol.com. Inmiddels wordt nog maar de helft van de muziek op fysiek formaat verkocht. Maar er is een dag waarop dat allemaal niet telt. Op Record Store Day vieren muziekliefhebbers, artiesten en medewerkers hun liefde voor de platenzaak. Op 18 april is het feest in ruim 70 zaken in Nederland.
Het is overigens niet alleen een Nederlands fenomeen. Ook de VS, Groot-Brittannië, België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje, Mexico, Australië en Japan doen mee. Met meer dan 3000 artiesten, ruim 2000 onafhankelijke platenzaken en miljoenen bezoekers is Record Store Day het grootste muziekevenement ter wereld.
Tegenover de daling in cd’s staat wel een al jaren opgaande lijn in vinylverkopen. Vreemd is dat niet. Een LP belichaamt voor veel liefhebbers het unieke karakter van muziek. Kopers van vinyl zetten zich af tegen de inwisselbaarheid, onpersoonlijkheid en vluchtigheid van een digitaal bestand. Een platenzaak is voor deze groep liefhebbers de plek waar je elkaar ontmoet en discussieert over muziek. Dat is al zo maar dat wordt tijdens Record Store Day nog sterker gevoeld.
De platenzaken en artiesten spelen deze dag in op de roep om bijzondere releases of events die je niet mag missen. Een belangrijk onderdeel van Record Store Day zijn de miniconcerten, waarbij een hele lijst aan bands en soloartiesten platenzaken afgaan om daar gratis op te treden. Voormalig Daryll-Ann leden Anne Soldaat en Jelle Paulusma bijvoorbeeld, maar ook acts als Janne Schra, Roosbeef, Dotan, Kensington, De Kift, Typhoon en Alamo Race Track. Dat zijn nog relatief bekende namen. In totaal zijn er meer dan 90 acts te zien tijdens zo’n 250 optredens.
Naast de optredens zijn er ook speciale uitgaves gemaakt. Meer dan 400 verschillende, op zowel vinyl, cd als cassette. Jawel, ook dat formaat is weer met een opkomst bezig. Het aanbod gaat van mainstream pop tot hip hop, metal en klassiek. Tussen de uitgaves zitten grote namen als Marvin Gaye, Foo Fighters, The Flaming Lips, Bob Dylan, Steve Reich, R.E.M, The Replacements, U2 en Wu-Tang Clan. Soms heruitgaven, met speciaal ontworpen nieuw artwork, maar ook nieuw werk. Voor meerdere artiesten geldt dat muziek die eerder op cd is verschenen nu voor het eerst op vinyl uit komt. In gelimiteerde oplages en alleen verkrijgbaar op deze dag.
In Rotterdam doen Velvet en de Plaatboef mee. Beide zaken verwachten grote drukte. Plaatboef doet het met twee optredens rustig aan maar bij Velvet staan tussen 10.00 en 18.00 acht optredens gepland. Liefhebber Florian Pak gaat die dag al vroeg in de rij staan bij Plaatboef. Op zijn wensenlijst staan onder anderen Warpaint, Vampire Weekend en een live album van John Grant. Dat zijn nieuwe platen. “Ik jaag ook op tweedehands vinyl, maar niet op deze dag.” Verzamelaar Frank Hanswijk ziet niet zoveel in Record Store Day. Hij zoekt vooral tweedehands en dat staat hier niet centraal. “Die optredens zijn leuk maar voor mij wat teveel singer-songwritergedoe. Een paar interessante jazz, klassiek of hiphop-performances zouden niet misstaan.”
Ook DJ en verzamelaar Okkie Vijfvinkel is er niet bij. Hij is er altijd mee bezig, niet alleen op 18 april. “Ik doe niets met die dag, elke dag is recordstore day voor mij!”