Lange recensies
Pagina 1/4
Spellbound
Alfred Hitchcock was een van de eerste regisseurs die psychoanalyse en de theorieen van Freud in zijn films verwerkte. Issues die diep in de mens verborgen zaten en er alleen via therapie uit konden komen, vormden voor Hitch een onweerstaanbaar onderwerp. Spellbound is daar het eerste echte voorbeeld van. De film begint ook met een expliciet statement daarover: Our story deals with psychoanalysis, the method by which modern science treats the emotional problems of the sane Omdat hij er zo vroeg mee was, was het voor hem zoeken naar een manier om dit te verbeelden. Later nam hij wat afstand …
Lees meerTár
Regisseur Todd Field begint zijn film waar de meeste anderen eindigen: bij de aftiteling. Vaak loopt het publiek al weg tijdens die aftiteling, maar nu moet het wel kijken naar die lange lijst namen. Daarmee vraagt Field aandacht voor het feit dat het maken van een film een groepsproces is. Tegelijkertijd benadrukt deze keuze ook zijn macht. Een regisseur is als een dirigent in de manier waarop hij de crew in de richting stuurt die hij wil. Tár is een film over macht en over machtsmisbruik en over hoe iemand met heel veel macht de realiteit uit het oog kan …
Lees meerAlien
Het is eigenlijk nauwelijks te bevatten dat Alien pas de tweede film van Ridley Scott was. Een letterlijke en figuurlijke monsterproductie met een complexe voorgeschiedenis, in een genre waar de meeste filmliefhebbers vooral op neerkeken, met een team waarop constant enorme spanning stond vanwege die voorgeschiedenis en de verwachtingen van producent 20th Century Fox, gemaakt door een regisseur die zich tot in detail voorbereidde, zelf zijn storyboards tekende en een echte visie bleek te hebben. Het resultaat is een meesterwerk dat talloze navolgingen heeft gekregen, maar nooit is geëvenaard en bij elke vertoning alleen maar beter lijkt te worden. Waarom …
Lees meerThe Game
Het is wel toepasselijk om deze film te kijken rond Kerstmis. The Game is namelijk een variant op A Christmas Carol, de allegorie over de vrek Ebenezer Scrooge die in de nacht voor Kerstmis een aantal dromen heeft en daardoor tot inkeer komt. Hier is de vrek investeringsbankier Nicholas Van Orton (Michael Douglas). Zijn inzicht komt echter niet door een reeks dromen, maar door een spel waaraan hij deelneemt. Een cadeau van zijn broer Conrad (Sean Penn), met wie hij al jaren een moeizame relatie heeft. Regisseur David Fincher maakte met The Game de tweede van de geweldige trilogie die …
Lees meerThe Birds
James Brown wordt The Hardest Working Man In Show Business genoemd, maar Alfred Hitchcock kon er ook wat van. Vanaf zijn eerste dagen als regisseur van stomme films in 1925 en zijn mijlpaal Psycho in 1960 bracht de regisseur gemiddeld één film per jaar uit. Een razend tempo naar hedendaagse maatstaven, maar dat kwam ook omdat regisseren voor Hitch een baan was met vaste werktijden, een vaste crew, een dichtgetimmerd script en een soundstage of back-lot waar alles gemaakt werd. Maar tussen Psycho en The Birds kwam ineens een gat van drie jaar, al werd dat deels gevuld met afleveringen …
Lees meerVertigo
Ik weet niet waarom ze het doen, maar ik kan er alleen maar blij om zijn. Dit najaar toont Pathé een serie hoogtepunten van Alfred Hitchcock. De eerste is Vertigo. Of het zijn beste film is, is een vraag die niet te beantwoorden is. Maar het is waarschijnlijk wel zijn rijkste. De film die blijft roepen om verdere analyse en die je het moeilijkst uit je hoofd kunt zetten als de aftiteling is afgelopen. Vertigo is de film die alleen maar beter wordt naarmate je hem vaker ziet. Een meesterwerk van een meesterlijk filmmaker die op de toppen van zijn …
Lees meerKlute
Het gezin van de rijke industrieel Tom Gruneman zit bijeen en ze hebben het goed, ergens in Pennsylvania. In het midden zit een zwijgzaam man die dit alles met een glimlach aanschouwt. Deze John Klute (Donald Sutherland) is geen familie maar het voelt bijna wel zo. Hij is Grunemans beste vriend en toevallig ook politieman. In de volgende scene is Gruneman ineens van de aardbodem verdwenen en wordt Klute door de FBI ondervraagt. Dat onderzoek leidt echter tot niets en een half jaar later wordt Klute door Grunemans collega Peter Cable ingehuurd om de verdwijning te onderzoeken. Gruneman heeft erotische …
Lees meerHowards End
Het getuigt van een zekere ironie dat films als The Bostonians, A Room with a View en Howards End zijn geregisseerd door een Amerikaan (James Ivory), zijn geschreven door een Duits-Poolse joodse vrouw die was getrouwd met een Indiër (Ruth Prawer Jhabvala) en zijn geproduceerd door de Indiër Ismael Merchant. Dat terwijl ze allemaal nostalgisch terugblikken op een Brits verleden waarin klassenverschillen nog volstrekt normaal waren en het Britse rijk nog fier overeind stond. Een boodschap die het goed deed bij het conservatieve Thatcher-regime van die jaren. In filmtheorie bestaat daarvoor de term ‘heritage cinema’, een genre dat hoogtij vierde …
Lees meerUnder the Silver Lake
Een cultfilm in de dop. Zo kun je Under the Silver Lake toch wel samenvatten. Of het zo zal gaan als bij The Big Lebowski, die andere Los Angeles dwaalfilm met personages die geen echt doel in het leven hebben en waar dingen gewoon ‘gebeuren’, is de vraag. Maar de potentie is er zeker. Net als het genoemde illustere voorbeeld sluit UtSL aan bij een filmgenre waarin de City of Angels (en de City of Dreams) eigenlijk het hoofdpersonage is. Een wereld waarin alles mogelijk is en het echte leven ver weg. Denk aan voorgangers als The Long Goodbye, Chinatown, The …
Lees meerThe Wild Bunch
Niemand maakte films zoals Sam Peckinpah dat deed. Spijkerhard, compromisloos, nihilistisch, extreem gewelddadig en vol zwarte humor. Hij was niet bang de donkere kanten van de mens te laten zien, zonder overigens de romantische kant van zijn personages en hun omgeving te vergeten. The Wild Bunch is de film waarin al die aspecten het sterkst aan bod komen. Rond 1913 wordt een groep outsiders steeds verder het eens zo Wilde Westen in geduwd. Opgejaagd door de oprukkende beschaving en geconfronteerd met een vorm van geweld die zij, ook niet vies van wat moord en doodslag, niet kennen: volledig ontdaan van moraal. Er …
Lees meerTerugblik op het IFFR 2016
De 45e editie van het Internationaal Film Festival Rotterdam zit er weer op. Zo’n 500 films, events en voorstellingen, waarvan bijna 200 lange speelfilms, namen bezit van een hongerig filmpubliek. Samen met Paul Caspers was ik er voor 8WEEKLY. In dit verslag kijk ik terug op een festival dat zoals altijd druk bezocht is, maar dat ook moeite heeft om relevant te blijven in een veranderend filmlandschap. Bero Beyer staat voor een zware taak. De nieuwe directeur van het IFFR moet zien op te bouwen wat onder voorganger Rutger Wolfson jarenlang is afgebroken. Niet dat Wolfson moedwillig de reputatie van …
Lees meerMad Max is een feminist
Mad Max: Fury Road is met groot enthousiasme onthaald door critici en publiek, in binnen- en buitenland. Regisseur George Miller triomfeert, 36 jaar na de eerste film. Maar dat doet er allemaal niet toe. Millers film moet namelijk zo snel mogelijk de zalen uit. Hij blijkt namelijk een paard van Troje. Een vehikel van feministen om hun visie op te dringen aan echte mannen. Dat is de teneur van een debat dat in de VS woedt, een land dat vol zit met gefrustreerde conservatieve mannen die hun machokant niet kwijt kunnen. Ze voelen zich verbonden in gedeelde waarden als het …
Lees meerGood Night, and Good Luck
Journalistiek is in de VS een vak van uitersten. Dat gaat van nieuwsorganisaties als Fox News, die de naam hebben een verlengstuk van rechtse politieke partijen te zijn, tot media die de politiek het vuur aan de schenen leggen en optreden als waakhonden van de democratie. George Clooney maakte een film over een van de meest legendarische waakhonden: de journalist Edward R. Murrow. Murrow overleed al in 1965 maar hij is nog steeds beroemd in de VS. Scholen, onderscheidingen en symposia zijn naar hem genoemd. Hij was een nieuwsautoriteit die bekend werd door zijn radioreportages voor CBS tijdens de Tweede …
Lees meerVeronica Guerin en Charlie Hebdo
Jerry Bruckheimer en Joel Schumacher hijsen de vermoorde journaliste Veronica Guerin op een schild. Daarvoor zijn ze te prijzen, maar het is jammer dat dit op een weinig subtiele manier is gebeurd. Hun verfilming van haar strijd tegen Ierse drugshandelaren mist nuance en loopt over van sentiment. Toch is het een belangwekkende film. Met Charlie Hebdo in gedachten is het bewaken van journalistieke erfenissen voor toekomstige generaties belangrijker dan ooit. Tussen 1994 en haar dood op 26 juni 1996 vocht de journaliste Veronica Guerin een strijd uit met de Ierse drugswereld. Ze was al langer actief als journaliste maar ze …
Lees meerMad Max trilogie
De meeste grote filmsterren hebben een ding gemeen: hun doorbraak hebben ze te danken aan één film. Dit geldt ook voor Mel Gibson, al is het eigenlijk een trilogie. De saga van de road warrior is het verhaal van een man met een missie die zich nergens door laat afstoppen. Onder Gibsons vroege successen vallen ook films als Gallipoli en The Year of Living Dangerously, maar het zijn toch vooral de Mad-Maxfilms die zijn naam hebben gevestigd. De zwijgzame strijder die zonder veel omhaal of machtsvertoon zaken recht zet in een wereld waaruit alle leven verdwenen lijkt. Het post-apocalyptische genre is in fictie al …
Lees meerIDFA 2012, dag 3+4
Voor de tweede sessie heb ik veel in EYE gezeten, op vrijdag zelfs de hele dag. Het was een soort bivakkeren, met 4 films in zaal 1. Ook zaterdag waren de eerste 2 in EYE dus ik heb mijn portie in het mooie gebouw voorlopig wel weer gehad. IDFA 2012 was fijn, al is de beleving heel anders dan bij het IFRR. Niet zozeer door de films maar vooral doordat ik bij het IFFR in mijn eigen stad blijf, ik er dus elke dag ben en elke dag minstens 1 of 2 films zie. Dan droom je er op een …
Lees meerIDFA 2012, dag 1+2
Vrijdag en zaterdag was ik voor 8WEEKLY op het IDFA. Ik heb voor het eerst een perskaart van het documentairefestival, dus waar het meestal bij 1 of 2 films blijft zal ik nu ver over de 10 gaan schat ik. Al zal het wat beperkter zijn dan het IFFR omdat ik naar Amsterdam moet in dit geval. Het blijkt dat IDFA nog sneller uitverkoopt dan het IFFR, dus de eerste dag heb ik vooral in persvoorstellingen gezeten. Daar kan ik altijd terecht. Omdat ik hier ook slechter voorbereid ben dan in Rotterdam komt het wel goed uit, zo’n perszaal. Ik laat …
Lees meerStanley Kubrick: The Exhibition + retrospectief
Tussen 21 juni en 9 september besteedt EYE aandacht aan de legendarische regisseur Stanley Kubrick in de vorm van een unieke tentoonstelling en een uitgebreid retrospectief. Ik kijk terug op de carrière van een man die net zo boeiend is door wat hij niet heeft gemaakt als wat wel. ‘If I had my way I would shoot a scene and then go home for a month to think about it‘. Zo luidde Stanley Kubricks antwoord op een vraag van criticus Gene Siskel over hoe lang het duurt om een film te maken die voldoet aan Kubricks eisen. Het is een veelzeggende uitspraak van …
Lees meerSpetters
Dat Paul Verhoeven zowel succes in Nederland als in de VS gehad heeft, is alom bekend. Maar dat zijn oversteek naar Hollywood niet geheel vrijwillig gebeurde niet. De regisseur had begin jaren tachtig genoeg van alle kritiek op zijn thematiek en stijl. De ontvangst van Spetters vormde daarin het dieptepunt. Hoewel Verhoeven al in de jaren zeventig de meest succesvolle Nederlandse regisseur was, was de inhoudelijke kritiek op zijn films altijd sterk aanwezig. Zowel van de filmjournalisten, als van de overige pers en vrijwel alle officiële filminstanties. Het leek er zelfs op dat naarmate er meer bezoekers op zijn films …
Lees meerSkoonheid
Het kabbelende bestaan van een in de apartheidsperiode opgegroeide blanke Zuid-Afrikaan slaat op hol als hij verliefd wordt op de zoon van een oude vriend. Een indrukwekkend portret van een op leugens gebaseerd leven met een fantastische hoofdrol. François van Heerden (Deon Lotz) heeft het als blanke, conservatieve Zuid-Afrikaan goed voor elkaar. Een liefhebbende vrouw, geslaagde kinderen, een eigen houthandel in Bloemfontein en een uitgebreide vriendenkring. Maar dat ideale plaatje vertelt niet het hele verhaal. Onder bekenden geeft François flink af op ‘moffies’ terwijl hij zelf al zijn hele leven te maken heeft met homoseksuele gevoelens. Die gevoelens kan hij met …
Lees meerLa Notte
Met La notte maakte Michelangelo Antonioni het ultieme portret van moderne verveling en apathie. Dat is ook de grootste valkuil van de film: ben je als kijker bereid je in deze leegte te storten en mee te gaan in een wereldbeeld dat ook nu, veertig jaar later, nog steeds confronterend werkt? La notte is Antonioni’s visie op de uitgedoofde emoties die de personages in veel van zijn films beheersen: de lethargie, verveling en het gebrek aan communicatie in een snel veranderende moderne wereld. In de eerste twintig minuten van de film zegt het getrouwde echtpaar Lidia (Jeanne Moreau) en …
Lees meerAmer
Amer is pure giallo-magie, een uitzinnige film vol seksueel geladen beelden die vraagt om meerdere kijkbeurten en zijn kijkers tot het uiterste tergt met een bombardement voor de zintuigen. Gruwelijk mooi. Direct vanaf de uiterst stijlvolle split-screentitelsequentie, voorzien van Bruno Nicolais hypnotiserende muziek uit La coda dello scorpione (1971), is het duidelijk: dit speelfilmdebuut van Hélène Cattet en Bruno Forzani is een eerbetoon aan het werk van illustere voorgangers in het giallo-genre. Hierbij gaan de regisseurs zo ver dat ze shots letterlijk overnemen uit films van Dario Argento, maar ze verwijzen ook naar het werk van onder andere Mario …
Lees meerThe Autobiography of Nicolae Ceausescu
In deze essayistische tour de force word je als kijker drie uur lang ondergedompeld in het wereldbeeld van een totaalheerser die langzaam de weg kwijtraakt. Monumentaal en uniek. In het Roemenië onder Nicolae Ceausescu gold slechts één visie en werd naar één man geluisterd. Hoewel het tijdens zijn vijfentwintig jaar durende bewind aan alle kanten gruwelijk misging in zijn land, is daar in de film weinig van te merken. Regisseur Andrei Ujica focust op het beeld dat Ceausescu wilde uitstralen naar de buitenwereld, en dat zowel in eigen land als ver daarbuiten op weinig tegenspraak stuitte. Fascinerend The Autobiography of …
Lees meerThe Scent of Green Papaya
Deze week gaat Norwegian Wood in première, de verfilming van het beroemde boek van Haruki Murakami door de Vietnamese regisseur Anh Hung Tran. Tran’s eerste drie films (The Scent of Green Papaya, Cyclo en The Vertical Ray of the Sun waren prachtige, mystieke en ook heftige (Cyclo) films, en het was dan ook een verrassing toen zijn vierde een thriller bleek te zijn met in de hoofdrol de Hollywood heartthrob Josh Hartnett: I Come with the Rain. Ik ben dus benieuwd naar Norwegian Wood. 8WEEKLY zal er uitgebreid aandacht aan besteden met een recensie, een interview met de regisseur en een …
Lees meer